مهارتهای حرکتی در کودکان به مجموعه مهارتهایی گفته میشود که به کودکان کمک میکند تا بتوانند به طور کامل از بدن خود استفاده کنند و به بهترین شکل در فعالیتهای روزانه شان شرکت کنند. این مهارتها به دو دسته عمده تقسیم میشوند: مهارتهای حرکتی خاموش و مهارتهای حرکتی صوتی مهارتهای حرکتی خاموش شامل مهارتهایی است که برای انجام فعالیتهایی مانند پرش، پریدن، شنا، پیادهروی، دویدن و… نیاز است. این مهارتها شامل:
- تعادل: بتوانند بدون سقوط و با تعادل در حرکت بمانند.
- کنترل عضلات: به طور دقیق حرکتهای خود را کنترل کنند.
- مهارتهای حرکتی دست و پا: به طور دقیق از دست و پاهای خود استفاده کنند.
- توانایی راه رفتن و دویدن: بتوانند به طور صحیح راه رفتن و دویدن کنند.
مهارتهای حرکتی صوتی شامل مهارتهایی است که برای انجام فعالیتهایی مانند گفتگو، خواندن و نوشتن نیاز است. این مهارتها شامل:
- تلفظ: این مهارت به کودکان کمک میکند تا بتوانند به طور صحیح کلمات و جملات را تلفظ کنند.
- بیان: این مهارت به کودکان کمک میکند تا بتوانند به طور دقیق و روان فکرهای خود را بیان کنند.
- شنیداری: بتوانند صداها و کلمات را به طور دقیق شناسایی کنند.
- خواندن و نوشتن: به طور صحیح کلمات و جملات را خواندن و نوشتن کنند.
بنابراین، مهارتهای حرکتی در کودکان بسیار مهم و اساسی هستند و برای بهترین شکل رشد و توسعه کودکان، توصیه میشود که والدین و مربیان به طور کامل به این مهارتهاتوجه کنند و با بازیهای مختلفی کودکان را در بهبود و تقویت این مهارتها یاری کنند. برای آشنایی با بازی های مهارتی کودکان به مقاله ما سر بزنید.
مهارت حرکتی درشت چیست؟
مهارت حرکتی درشت، مجموعهای از مهارتهای حرکتی پایه است که برای انجام فعالیتهای روزمره و حرکات بدنی مورد نیاز است. مهارت حرکتی درشت برای توسعه سلامتی و رشد کودکان بسیار مهم است و باید به طور دورهای تمرین شود.
انواع مختلف مهارت های حرکتی درشت
مهارت حرکتی درشت شامل انواع مختلفی از حرکات بدنی است که برای انجام فعالیتهای روزمره و ورزشی مورد نیاز است. برخی از انواع مهارت حرکتی درشت به شرح زیر است:
راه رفتن
راه رفتن یکی از مهارتهای حرکتی درشت است که برای انجام فعالیتهای روزمره ضروری است و میتوان آن را به صورت مرحله به مرحله تمرین کرد.
پرش
پرش یکی دیگر از مهارتهای حرکتی درشت است که برای تقویت عضلات و انجام فعالیتهای ورزشی مانند بسکتبال و والیبال ضروری است.
پریدن
پریدن به صورت عمودی و افقی نیز یکی از مهارتهای حرکتی درشت است که برای تقویت عضلات پا و بالا بردن سطح قابل توجهی از انرژی مورد نیاز است.
چرخاندن بدن
چرخاندن بدن به صورت افقی و عمودی نیز یکی دیگر از مهارتهای حرکتی درشت است که برای تقویت عضلات و تعادل بدنی کاربرد دارد.
پرتاب کردن
پرتاب کردن اشیاء مانند توپ، دیسک و شات به یکی دیگر از مهارتهای حرکتی درشت است که برای انجام فعالیتهای ورزشی مانند فوتبال و بسکتبال ضروری است.
حرکات دستی
حرکات دستی مانند دست زدن، شلیک کردن، پیچیدن و باز کردن درها نیز مهارتهای حرکتی درشتی هستند که برای انجام فعالیتهای روزمره ضروری هستند.
توسعه این مهارتهای حرکتی درشت در کودکان بسیار مهم است و با تمرین و اجرای منظم این حرکات، عملکرد فیزیکی کودکان بهبود مییابد و آنها برای انجام فعالیتهای روزمره و ورزشی آماده میشوند.
تقویت مهارت حرکتی درشت
تقویت مهارت حرکتی درشت در کودکان، برای سلامتی و رشد بهتر آنها بسیار مهم است و میتوان به روشهای مختلفی از جمله زیر اقدام کرد:
بازیهای حرکتی:
بازیهای حرکتی مانند پرش، پریدن، چرخاندن بدن، پرتاب کردن توپ و… کودکان را تحریک میکنند تا مهارتهای حرکتی درشت خود را تقویت کنند و همچنین بازیهای این چنینی برای کودکان سرگرمکننده و جذاب هستند.
فعالیتهای ورزشی:
فعالیتهای ورزشی مانند دویدن، شنا، بسکتبال، فوتبال و… پیشرفت مهارتهای حرکتی درشت را تسریع میکنند و برای کودکان سرگرمکننده و مفید هستند.
تمرینات مرتبط با حرکات حرکتی درشت:
تمرینات مانند تعادل بدنی، پرش با پاهای متقاطع، پرش با یک پا، راه رفتن بر روی نوک انگشتان و دویدن با سرعت بالا و… به کودکان کمک میکنند تا مهارتهای حرکتی درشت خود را تقویت کنند.
بازیهای تعاملی:
بازیهای تعاملی مانند ایجاد مسابقات و مسابقات گروهی، کودکان را تحریک میکنند تا مهارتهای حرکتی درشت خود را تقویت کنند و همچنین بازیهای این چنینی برای کودکان سرگرمکننده و جذاب هستند.
تمرینات تعادل: تمریناتی مانند راه رفتن روی خط کشیده شده، راه رفتن با چشمبسته و تعادل بر روی یک پا به کودکان کمک میکنند تا تعادل بدنی خود را تقویت کنند و بهبود مهارتهای حرکتی درشت خود را افزایش دهند.
توجه به تقویت مهارتهای حرکتی درشت در کودکان بسیار مهم است و با توجه به روشهای فوق، میتوان آنها را در این زمینه تقویت کرد.
مهارت حرکتی ظریف چیست؟
مهارت حرکتی ظریف به مجموعه ای از حرکات کوچک و دقیق اطلاق می شود که برای انجام فعالیت های روزمره و همچنین برای انجام فعالیت های ورزشی مهم است. این مهارت های حرکتی عمدتاً با استفاده از عضلات کوچک و حرکت های دقیق انجام می شوند.
برخی از مهارت های حرکتی ظریف :
دستزدن:
این مهارت حرکتی شامل حرکات دقیق و کوتاه دست برای انجام کارهای روزمره مانند گرفتن یک قلم، باز کردن در، گرفتن کلید و …
نوشتن:
نوشتن با استفاده از قلم یا مداد و کنترل دقیق آن بر روی کاغذ، یک مهارت حرکتی ظریف است که نیاز به استفاده از عضلات دقیق و دستی دارد.
بالابردن اشیاء کوچک:
بالابردن اشیاء کوچک مانند سکه، بطری، وسایل آرایشی و … یک مهارت حرکتی ظریف است که نیاز به کنترل دقیق عضلات کوچک دست و انگشتان دارد.
کار با نخ و سوزن:
این مهارت حرکتی ظریف شامل کار با نخ و سوزن، دوخت، بافت و تعمیر لباس و چرم است و نیاز به کنترل دقیق و حرکات دستی دقیق دارد.
بازی با اشیاء کوچک:
بازی با اشیاء کوچک مانند پازل، لگو، بازیهای کارتی و … نیز یک مهارت حرکتی ظریف است که نیاز به کنترل دقیق انگشتان و دست دارد.
تقویت مهارت های حرکتی ظریف نیز مانند تقویت مهارت های حرکتی درشت در کودکان بسیار مهم است و با تمرین و اجرای منظم این حرکات، عملکرد فیزیکی کودکان بهبود مییابد و آنها برای انجام فعالیتهای روزمره و ورزشی آماده میشوند. برای آشنایی با لیست وسایل خانه بازی و وسایل شهربازی میتوانید از بازی سازان کمک بگیرید.
تقویت مهارت حرکتی ظریف
برای تقویت مهارت حرکتی ظریف میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید :
تمرینات دستی: تمرینات دستی مانند بازی با پازل، لگو، فریمهای پیچیده ساختمانی و دستگاههای بازی مانند کنسولهای بازی و بازیهای کامپیوتری، کودکان را در تقویت مهارتهای حرکتی ظریف خود یاری میکنند.
تمرینات با دستگاههای ورزشی: تمرینات با دستگاههای ورزشی مانند بوکس، کیک بوکسینگ، کشیدن وزنها و تمرینات دستگاهی دیگر نیز میتواند به تقویت مهارتهای حرکتی ظریف کودکان کمک کند.
بازیهای حرکتی: بازیهای حرکتی مانند پرش و پریدن، چرخش، تعقیب و گریز و بازیهای دستی مانند خیاطی، دوختن، رنگآمیزی و بازیهای آموزشی دیگر، میتواند به تقویت مهارتهای حرکتی ظریف کودکان کمک کند.
تمرینات تعادل: تمرینات تعادل مانند پرش بر روی یک پا، راه رفتن روی یک خط و تمرینات دیگر، به کودکان کمک میکنند تا مهارت تعادل خود را تقویت کنند که در بهبود مهارت حرکتی ظریف نیز موثر است.
تمرینات بازیابی حرکتی: تمرینات بازیابی حرکتی مانند تمرینات ماساژ، تنفس عمیق، تمرینات کیگل و تمرینات مرتبط با تعادل احساسی کودکان، به کودکان کمک میکنند تا بیشتر درک و کنترل بدن خود را داشته باشند.
با توجه به اینکه هر کودک میتواند در مهارتهای حرکتی ظریف خود متفاوت باشد، بهتر است برای تقویت این مهارتها، بهتر است از یک مشاور حرکتی و یا پزشک متخصص استفاده کنید تا برای کودک خود یک برنامه تمرینی مناسب تهیه کنید.
مهارت های حرکتی از چه سنی شروع می شود؟
مهارتهای حرکتی در کودکان از شش ماهگی آغاز میشود و به مرور زمان توسعه مییابد. در این مدت زمان، کودکان به کمک تمرینات و بازیهای حرکتی، مهارتهای جدیدی را یاد میگیرند و مهارتهای قبلی خود را تقویت میکنند.
در مراحل ابتدایی، کودکان بیشتر برای تقویت مهارتهای حرکتی خاموش به بازیهایی مانند پرش، پریدن، کشیدن و دفعات مختلف تکرار حرکات نیاز دارند. همچنین، بازیهایی مانند بازی با توپ، بازی در پارک، ورزشهای گروهی و رقص نیز میتوانند به تقویت مهارتهای حرکتی کودکان کمک کنند.
در مراحل بعدی، کودکان به تقویت مهارتهای حرکتی صوتی نیز نیاز دارند. در این مرحله، تمرینهایی برای تحریک خلاقیت و تخیل کودکان نیز بسیار مهم هستند. برای مثال، با کمک داستانها و بازیهایی که نیاز به پاسخ دادن به سوالات دارند میتوان به تقویت مهارتهای حرکتی صوتی کودکان کمک کرد.
عوامل موثر در تقویت مهارت های حرکتی کودک
از راهکارهای مفید برای تقویت مهارتهای حرکتی کودکان میتوان به توجه به نیازهای حرکتی خاص کودکان اشاره کرد. به عنوان مثال، اگر کودک شما به حرکت و ورزش بیش از حد علاقهمند است، میتوانید او را به ورزشهایی مانند شنا، بسکتبال و … راهنمایی کنید. همچنین، اگر کودک شما به حرکات آرام و طبیعی علاقهمند است، میتوانید به او رقص، یوگا و تمرینات تنفسی را پیشنهاد دهید.
همچنین، توجه به تغذیه سالم و مناسب نیز میتواند به تقویت مهارتهای حرکتی کودکان کمک کند. مصرف مواد غذایی سالم و مناسب شامل میوهها، سبزیجات، ماهی، گوشت، غلات و لبنیات میتواند به تقویت عضلات و استخوانهای کودکان کمک کند و بهبود رشد و توسعه شان منجر شود. خواب کافی و منظم نیز برای تقویت مهارتهای حرکتی در کودکان بسیار حائز اهمیت است. خواب کافی به کودکان کمک میکند تا انرژی لازم برای فعالیتهای روزانه خود را داشته باشند و قادر به انجام تمرینات حرکتی باشند.
توجه به سلامت عمومی کودکان نیز میتواند به تقویت مهارتهای حرکتی کودکان کمک کند. برای مثال، اگر کودک شما مشکلاتی مانند بیماریهای تنفسی، آسم، حساسیتهای غذایی یا نارسایی بینایی دارد، ممکن است توانایی حرکتی آن کودک تحت تأثیر قرار گیرد. بنابراین، توجه به سلامت عمومی کودکان بسیار مهم است. به طور کلی تقویت مهارتهای حرکتی در کودکان به کمک تمرینات و بازیهای حرکتی، تغذیه سالم و مناسب، خواب مناسب و توجه به سلامت عمومی کودکان میتواند به بهبود رشد و توسعه شان و بهبود کیفیت زندگی شان کمک کند.