یک مهد کودک موفق نیازمند توجه به جزئیات بسیار زیادی است اما یکی از عوامل مهمی که حتما باید در راه اندازی آن رعایت کرد، توجه به استاندارد های طراحی مهد کودک است. محیطی که مطابق نیازهای کودکان طراحی شده باشد، تاثیر بسزایی در رشد و یادگیری آن‌ها دارد. رعایت استاندارد فضاهای مهد کودک بسیار مهم است و انجام اصولی این مسائل موجب می‌شود تا کودکان در محیطی ایمن بازی کرده و مسائل مختلف را یاد بگیرند. با توجه به اهمیت این موضوع، در این مقاله پیرامون فضای استاندارد مهد کودک صحبت می‌کنیم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره استاندارد های طراحی مهد کودک و الزامات استاندارد فضاهای آن همراه بازی سازان باشید.
فضاهای مختلف مهد کودک
مهد کودک‌ها در ایران معمولا شامل چند بخش مختلف می‌شوند. از بخش‌های هر کودکستان می‌توان اتاق استراحت، مراقبت و بازی نوزاد، فضا برای فعالیت‌های تربیتی کم تحرک، فضای باز و یا سالن برای فعالیت‌های تربیتی پر تحرک، فضای مناسب و بهداشتی برای تغذیه، انبار نگهداری وسایل، فضای اداری و انتظار خانواده‌ها، فضای تاسیسات برای ساختمان‌هایی که موتورخانه مجزا دارند و در نهایت بخش سرویس بهداشتی را نام برد. علاوه بر موارد گفته شده، در برخی از مهد کودک‌ها فضاهایی مانند کتابخانه، آزمایشگاه، اتاق مادر و کودک و کارگاه نیز وجود دارند. تمامی این فضاها باید بر اساس استانداردهای طراحی مهد کودک ایجاد شوند.
پیشنهاد می کنیم مقاله با عنوان “چگونه خانه بازی سودآور تاسیس کنیم“، از وبلاگ بازی سازان را مطالعه کنید.
ابعاد و اندازه فضاهای مختلف در طراحی مهد کودک
در میان موارد لازم الاجرا استاندارد های طراحی مهد کودک، رعایت ابعاد استاندارد برای هر فضا بسیار مهم است. انتخاب اصولی ابعاد موجب ایمنی، راحتی و افزایش کیفیت تجربه یادگیری کودکان می‌شود. در حالت کلی بر اساس استانداردهای طراحی مهد کودک اعلام شده در ایران، به ازای هر کودک در کودکستان دوره اول 2 متر مربع و برای کودکستان دوره دوم 1.5 متر مربع فضا نیاز است. در ادامه، ابعاد و اندازه‌های پیشنهادی را که می‌توان برای فضاهای مختلف مهد کودک استفاده کرد، شرح می‌دهیم:
ویژگی و ابعاد فضای کلاس
فضای آموزشی و ابعاد کلاس درس در مهد کودک‌ها یکی از مهم‌ترین بخش‌ها است که باید علاوه بر احساس راحتی، برای یادگیری کودکان نیز ایمن و مناسب باشد. معمولا طبق استانداردهای طراحی مهد کودک، برای اتاق آموزش باید حداقل فضای 2.5 تا 3 متر مربع را برای هر کودک در نظر گرفت. مثلا برای کلاس‌هایی با تعداد 20 کودک، باید فضایی حدود 50 تا 60 متر مربع را اختصاص داد.
فضا برای انجام فعالیت‌های پرتحرک
مهد کودک‌ها برای انجام فعالیت‌های پرتحرک باید دارای فضای باز و ترجیحا سالنی باشند. طبق شرایط مهد کودک استاندارد، حداقل متراژ این فضا بر اساس یک کلاس 20 نفره حدود 50 متر مربع است. اغلب مهد کودک‌ها دارای حیاط هستند که این محیط فضای بسیار خوبی را برای بازی بچه‌ها فراهم می‌کند. طبق قوانین طراحی مهدکودک، حدود 60 درصد این فضا باید مختص بازی‌های حرکتی، توپ بازی و… بدون مانع و محدودیت باشد. در این بخش حداقل فضای 5 متر مربع برای هر کودک لازم است. مثلا برای تعداد 15 کودک، فضایی حدود 75 متر مربع نیاز است تا امکان بازی‌های پر تحرک برای کودکان به آسانی فراهم شود.
استفاده از محصولات تاب و سرسره کودک در حیاط مهدها موجب می‌شود تا کودکان مشتاق به فعالیت بدنی شده و فوایدی چون افزایش اعتماد به نفس، کاهش استرس و اضطراب و… را برای آن‌ها داشته باشد.
ویژگی سایر بخش‌های مهد کودک
در میان تمامی موارد نام برده شده برای استاندارد های طراحی مهد کودک، اختصاص حداقل 10 متر مربع فضا برای استراحت کودکان بسیار کارآمد است. طبق استانداردهای طراحی مهد کودک، سایر موارد مانند دفتر پرسنل و مدیریت، سرویس بهداشتی و آشپزخانه می‌توانند بر اساس استاندارد کلی سایر ساختمان‌ها طراحی شوند. توجه کنید که حتما کف آشپزخانه در کودکستان دارای کفشور به تعداد لازم باشد. بخش سرویس بهداشتی مهد کودک نیز حتما باید متناسب با قد و ابعاد کودک طراحی شود و بهتر است به ازای هر 20 کودک، یک دستشویی وجود داشته باشد.
جذابیت فضای مهد کودک
ایجاد فضایی جذاب و دلنشین برای کودکان پیچیده نیست و با رعایت چند نکته ساده می‌توان فضای بسیار زیبایی ایجاد کرد. استفاده از رنگ‌های زیبا، نور کافی، مبلمان و وسایل مناسب بچه‌ها در این سن، در نظر گرفتن حیاط و محیط باز برای بازی کردن، چیدمان هوشمندانه وسایل و توجه به هر قسمت از مهد موجب می‌شود تا بتوان محیطی دلنشین و موثر برای یادگیری و رشد کودکان ایجاد کرد.
استفاده از رنگ‌های ملایم و زیبا در مهد کودک و یا طراحی‌های عروسکی باعث جذب بیشتر کودکان می‌شود. در واقع رنگ‌ها تاثیر عمیقی بر رفتار، احساسات و حتی یادگیری کودکان دارند. معمولا رنگ آبی برای کاهش اضطراب و یادگیری بهتر، رنگ قرمز برای اخطار و یا افزایش انرژی، رنگ زرد برای تحریک ذهن و افزایش خوشحالی و خوش بینی استفاده می‌شود. به همین ترتیب می‌توانید روانشناسی سایر رنگ‌ها را مطالعه کنید تا فضایی جذاب برای کودکان ایجاد نمایید. پس با این حساب حتما قبل از انتخاب رنگ هر بخش از کودکستان، به روانشناسی رنگ‌ها دقت کنید تا در کنار رعایت استانداردهای طراحی مهد کودک، محیطی امن و اصولی را برای بچه‌ها فراهم کنید.
در صورتی که می خواهید اقدام به تاسیس و تجهیز خانه بازی کودک کنید، پیشنهاد می کنیم مقاله 5 گام ضروری در تاسیس مهد کودک از وبلاگ رسمی شرکت بازی سازان را مطالعه کنید.
دلایل توجه به استاندارد های طراحی مهد کودک
حفظ ایمنی و سلامت کودکان اولین دلیل توجه به استانداردهای طراحی مهد کودک است. درباره ایمنی مهد کودک و استانداردهای لازم جهت طراحی فضای آن حتما باید به سه عامل استاندارد وسایل بازی، لغزنده نبودن سطوح و ابعاد مناسب تجهیزات با توجه به سن و قد کودک توجه کرد. برای جلوگیری از آسیب کودکان، رعایت استانداردها خصوصا در فضایی که این عزیزان به طور مداوم در حال بازی و فعالیت هستند، امری حیاتی است.
توجه به ضوابط طراحی مهد کودک فوایدی از جمله اعتماد والدین و اطمینان خاطر آن‌ها، تعامل بهتر کودکان با یکدیگر، افزایش کیفیت یادگیری، پیشگیری از مشکلات حقوقی و مسئولیت‌های قانونی را در پی دارد. برای دریافت مجوزهای تاسیس خانه بازی، نیاز است که این استانداردها در مهد کودک شما رعایت شده باشد.
در نهایت، باید چه نکاتی را برای تعامل بهتر کودک و محیط در مهدکودک‌ها رعایت کرد؟
دقت به جزئیات و رعایت استاندارد های طراحی مهد کودک، از الزامات طراحی این فضا است. رشد و توسعه مثبت کودکان در محیطی مناسب و ایمن شکل می‌گیرد؛ به همین دلیل علاوه بر توجه به استاندارد فضای مهد کودک، باید از استاندارد تجهیزات و میز و صندلی‌های مهد کودک نیز اطمینان داشت. ایجاد فضاهای گروهی و فعالیت‌های مشترک، توجه به ایمنی، فراهم کردن وسایل متنوع، استفاده از نور طبیعی و کافی، ایجاد بخش‌های مختلف (منطقه بازی، مطالعه و خلاقیت) و طراحی جذاب فضاها با رنگ‌های شاد از جمله مواردی هستند که به تعامل بهتر کودک با محیط کمک می‌کنند.
شما چه نکات دیگری در خصوص شرایط مهد کودک استاندارد می‌دانید که به رشد بهتر کودکان و ایجاد فضایی ایمن برای آن‌ها کمک می‌کند؟ تجربیات خود را درباره طراحی فضای مهد کودک با ما از طریق کامنت‌ها در میان بگذارید.
فرم درخواست مشاوره
چه اسباب بازی برای کودک یک ساله مناسب است؟
اندازه ها و استاندارد های طراحی مهد کودک
